Zachodnia część Księstwa Cieszyńskiego
Západní část Těšínského knížectví
Niedotrzymana umowa
Cieszyn, Kultura, Kącik historyczny, Wiadomości, Zza Olzy - 3 listopada 2013 09:00:00
Jak pokazała przyszłość, Czesi nie mieli zamiaru dotrzymać przyjętych zobowiązań. Niespełna trzy miesiąca później, 23 stycznia 1919 roku, najechali polską część Śląska Cieszyńskiego. fot: cieszyn.pl
5 listopada minie 95. rocznica podpisania umowy między Radą Narodową Księstwa Cieszyńskiego (RNKC) a Zemským národním výborem pro Slezsko (ZNV). Jak pokazała przyszłość, strona czechosłowacka nie miała zamiaru jej przestrzegać.
Kiedy w 1918 roku upadła monarchia austro-węgierska, na Śląsku Cieszyńskim władzę przejęły miejscowe reprezentacje Polaków i Czechów, czyli odpowiednio Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego i Zemský národní výbor pro Slezsko. Siłą rzeczy musiały uregulować wzajemne stosunki, czego owocem była umowa podpisana 5 listopada 1918 roku. Przewidywała ona podział Śląska Cieszyńskiego według kryterium etnograficznego. Powiat frydecki przypadł ZNV, bielski i cieszyński RNKC. Na pozostałym terenie przyjęto zasadę, że gminy, gdzie samorząd opanowali Czesi przypadały Czechom, a tam, gdzie Polacy - Polakom. Zwrócono także uwagę na rozbieżności między składem narodowościowym władz gminnych i ludności. - W gminach, gdzie reprezentacja gminy jest innej narodowości niż większość wobec obywateli według ostatniego spisu, przybierze się męża zaufania tej narodowości do wspólnego decydowania - głosił tekst umowy.
Odnośnie kolei przewidziano m.in., że "Dozór nad koleją koszycko-bogumińską wykonuje Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego za pośrednictwem rady nadzorczej, do której dla obrony interesów czeskiego narodu ma prawo "Narodni Vybor pro Slezko" wysłać swoich reprezentantów i fachowców".
Umowa miała charakter tymczasowy, a zgodnie z jej postanowieniami o dalszych losach Śląska Cieszyńskiego miały ostatecznie zadecydować rządy w Pradze i Warszawie. Jak pokazała przyszłość, Czesi nie mieli zamiaru dotrzymać przyjętych zobowiązań. Niespełna trzy miesiąca później, 23 stycznia 1919 roku, najechali polską część Śląska Cieszyńskiego.