„(...) Spotkał naród polski cios, który silnie zaważyć musiał na kształtowaniu się naszego stosunku do republiki czechosłowackiej. Wyrokiem Rady Ambasadorów przyznany został Czechom szmat rdzennie polskiej ziemi, mającej bardzo znaczną większość polską. Przyznane zostały Czechom nawet te okręgi, do których Czesi nie powinni nigdy rościć pretensji (...) Wyrok ten wykopał przepaść między oboma narodami (...)” – mowa sejmowa Wincentego Witosa z 24 września 1920 roku
.
Śląsk Cieszyński, Ducatus Tessinensis, od wczesnego Średniowiecza był domeną Piastów.
Na kongresie w Wersalu pretensje do Księstwa Cieszyńskiego zgłosiła Polska i prawem Kaduka Czechosłowacja popierana przez prezydenta Amerykanów,Woodrow Wilsona który nie wiedział gdzie leży Polska, Czechy i Słowacja. Obecny też chyba nie wie !
Nie możemy porównywać czeskich dróg do niepodległości z polskimi. My Polacy utraciliśmy swoją niepodległość w wyniku rozkładu państwa z powodu źle pojmowanej demokracji przez polskie elity, czyli szlachtę.Ja też wywodzę się z tej uprzywilejowanej kasty a wywodzącej się z rycerstwa przez wiele wieków.
Czesi swą niepodległość utracili w wyniku sukcesji tronu i to wielokrotnie. Pierwszy raz kiedy Wratyslaw II w 1085 roku otrzymał koronę od Cesarza Henryka IV, Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Czechy de facto stały się częścią cesarstwa.
Kolejny raz po bitwie pod Mochaczem w dniu 29 sierpnia 1526 roku, zginał król Węgier i Czech, Ludwik II Jagiellończyk. Tron czeski, przeszedł w ręce Habsburgów.
Czechy były etniczną częścią Państwa Habsburgów. Obywatele Czescy w tym Państwie Habsburgów zawsze piastowali najwyższe urzędy. Wiem, że był pewien kryzys nazwijmy go religijny. Czesi korzystali z wielu lub bardzo wielu przywilejów. Polska utraciła niepodległość na skutek przegranych bitew wojen z trzema przeciwnikami, Austrią, Prusami, Rosjanami, zazwyczaj działającymi wspólnie.
Po III rozbiorze Polski, nie istnieliśmy na mapach Świata.
Józef Piłsudski, nie mógł tworzyć swojej I Brygady i Legionów na Madagaskarze. Tworzył ją w Galicji, Zabór Austriacki. Taka była sytuacja. Austria mająca wiele kłopotów liczyła na polskie mięso armatnie. Nic z tego. Józef Piłsudski nie dał się wyprowadzić w pole.
Zawierając sojusze z Prusakami i Austriakami, wyeliminował Rosję, która również zabiegała o polskie mięso armatnie. O kryzysie przysięgowym , bo tak nazwano odmowę złożenia przysięgi przez żołnierzy I i III Brygady Legionów Polskich 9 lipca 1917 roku, pisałem tu razy kilka. Na wiosnę 1917 roku, Rosja zgodziła się na niepodległość Polski. Oznaczało to poparcie Ententy,entente, Trójporozumienia między Rosją, Francja i Wielką Brytanią. Później dołączyła koalicja wielu innych państw /25 /Belgia, Serbia, Czarnogóra , Japonia , Włochy od 1915 r. Rumunia,Stany Zjednoczone od 1917 roku.
Po wybuchu I Wojny Światowej w Rosji mieszkały liczne kolonie Czechów .Przeważnie w Moskwie, Kijowie , Petersburgu. Czesi mieszkający w Rosji, dążyli do utworzenia własnej autonomii pod berłem Romanowych. Dla Czechów Rosja , dynastia Romanowych, były krajem przyjaznym. Jak wiemy, my Polacy,uważaliśmy Rosjan za wrogów Nr 1. Rosjanie nas również. Byliśmy buntownikami
Rosjanie uczestniczyli we wszystkich rozbiorach Polski.
Starania Czechów do tworzenia nowego, czeskiego państwa na terenie Rosji trafiły na podatny grunt. Rosja potrzebowała rekruta i darmowego mięsa armatniego o czym czescy nacjonaliści jeszcze nie wiedzieli. Bardzo szybko, bo w dniu 12 sierpnia 1914 roku, rząd rosyjski podjął uchwałę, która stwarzała warunki tworzenia czeskiej armii.. Nawet car do Czechów przemówił ludzkim językiem. W dniu 20 sierpnia, car przyjmuje delegacje Czechów, opowiadając im bajki o obronie Słowiańszczyzny. Batiuszka car,Mikołaj II Aleksandrowicz który był z pochodzenia Niemcem, zapomniał, że Polska to też kraj jednolicie Słowiański. Największy z wszystkich krajów Słowiańskich.
Czesi swą pierwszą Drużynę Czeską / legionari/ utworzyli w Kijowie w dniu 28 sierpnia. Liczyła ona około 700- 800 żołnierzy. Czeską Drużynę skierowano na Front w Galicji pod dowództwem Radko Dmitrewa. Bułgara, generała rosyjskiego, stojącego od 1914 roku na czele 3 Armii Rosyjskiej. W tym czasie Czesi i Słowacy zamieszkujący Stany Zjednoczone, dogadały się o utworzeniu jednego państwa o nazwie Czechosłowacja. Twórcami tej idei był prof.Tomasz Masaryk, poseł wiedeńskiego parlamentu, w Imperium Habsburgów. W tym, mniej więcej czasie w Rosji carskiej, rządziła dynastia Romanowych.W jej żyłach już od stuleci nie płynęła kropla krwi rosyjskich Romanowów. Romanowowie to dynastia niemiecka.
W dniach 7- 15 marca odbył się Zjazd organizacji emigracyjnych Czechów i Słowaków. W wyniku zawartego porozumienia na Zjeździe powstał Związek Czeskich i Słowackich Stowarzyszeń. Związek stworzył własną gazetę " Čechoslovak" wydawaną w Petersburgu od 15 czerwca 1915 roku oraz w Kijowie "Čechoslovan" W początkowej fazie tworzenia Czeskiej Drużyny, nie odgrywała ona żadnego znaczenia. Była nieliczna, źle zorganizowana. Dowództwo rosyjskie bało się, by do Legionari nie wstępowali czescy jeńcy z armii Habsburgów, gdyż zdarzało się, że ci nowo narodzeni Czesi wracali do armii austriackiej zdradzając tajemnice wojskowe. Jedynym sukcesem tejże czeskiej armii , było nakłonienie w rejonie Karpat, Zborowo, pułku zwanego Praskie Dzieci, powstałego w 1698 roku, do przejścia na stronę czeską. Według Profesora Pajewskiego, cały 28 ck pułk piechoty oddał się w niewolę rosyjską. Janusz Pajewski tak opisuje ten fakt w swojej książce :
"Pierwsza Wojna Światowa 1914-1918 " oddał się w niewolę rosyjską, ale trudno uważać czyn ten za wyraz orientacji prorosyjskiej, a antyaustriackiej. Była to wrodzona dzielnym rodakom walecznego wojaka Szwejka powściągliwość i niechęć do ryzyka" (str. 193). Jakże w tej sytuacji trafna wydaje się zacytowana przez Pajewskiego (str. 154) opinia Conrada von Hoetzendorfa: "w armii państwa narodowo i wyznaniowo niejednolitego duch wojskowy (militaerischer Geist) zastąpić musi wszystko pozostałe". Przełom w sprawie Legionu Czechosłowackiego nastąpił w 1916 roku w czasie ofensywy generała Aleksieja Aleksiejewicza Brusiłowa, który poparł Czechosłowackich polityków do werbunku jeńców . Dla ciekawości podam, ze tenże sam Aleksiej Aleksiejewicz Brusiłow, popierał abdykacje cara a po zwycięstwie rewolucji bolszewików, namawiał żołnierzy i oficerów carskiej armii aby przechodzili na stronę bolszewików.
Kiedy w Rosji ugruntowała się władza bolszewicka, wszystkich żołnierzy i oficerów armii carskiej, towarzysz Feliks Dzierżyński i jego CzeKa, GPU i OGPU; Wszechrosyjska Komisja Nadzwyczajna do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem wysłał po nieludzkich torturach ad Patres. Znawcy tego problemu piszą, że takich tortur jakie stosował Dzierżyński i jego CzeKa, nie znał Świat starożytny.
Feliks Dzierżyński od najmłodszych lat miał problemy z psychiką. Zastrzelił własną siostrę, Wandę.
Legiony Czeskie odniosły pewien sukces, który przeszedł do historii jako bitwa pod Zborowem w dniu 2 lipca 1917 roku przeciw Ukraińskim Strzelcom Siczowym. W wyniku Traktatu Brzeskiego, Legiony Czeskie / obce wojska / nie mogły stacjonować na terenie Rosji. W tej sytuacji Tomasz Masaryk podpisał z rządem francuskim umowę, na podstawie której legiony Czeskie miały być przetransportowane przez Władywostok na zachód Europy. Plan nie powiódł się, większa część Legionów Czeskich przeszła na stronę bolszewików. W wyniku Umowy pitsburskiej zawartej 30 maja 1918 roku w Stanach Zjednoczonych, powstała Czechosłowacja.
Umowa ta została wymuszona stronie Słowackiej.
Słowacy nie otrzymali autonomii. Na tę umowę, powoływał się ks.Andriej Hlinka zwolennik autonomii Słowacji. Armia Polowa "Bernolák", Slovenská Poľná Armáda skupina "Bernolák, brała udział w agresji na Polskę wspólnie z Niemcami. W dniu 1 września wkroczyła do Zakopanego i Nowego Targu.
Polska odzyskała Zaolzie w październiku 1938 roku.
Po opuszczeniu Zaolzia przez Niemców, na początku 1945 r. do 9 maja 1945 działała polska administracja państwowa.
Po 9 maja 1945 roku na rozkaz Stalina, Zaolzie włączono do Czechosłowacji.
Były szef Parlamentu Europejskiego, Jerzy Buzek, były premier Polski urodził się Śmiłowicach na Zaolziu. Nie słyszałem, by kiwnął palcem w butach aby Polacy zamieszkujący Zaolzie mieli takie same prawa jak Czesi.
Zachodnia część Księstwa Cieszyńskiego
Západní část Těšínského knížectví
Czesi, sąsiedzi zza miedzy, Zaolzie, fakty i mity
Ludność Ziemi Cieszyńskiej wdzięczna swoim synom za ich ofiarność dla ojczyzny u stóp Góry Zamkowej postawiła w 1934 r. dla nich wysoki obelisk z napisem: Legionistom Ślązakom poległym za Polskę. Na monumencie znajduje się posąg kroczącej do przodu ślązaczki - "matki legionistów" z wzniesionym mieczem w prawej ręce, prowadzącej swoich synów do walki za wolność ojczyzny, Śląska i Zaolzia. To wspaniałe dzieło artystyczne wykonał znakomity rzeźbiarz o znaczeniu europejskim prof. Jan Raszka, polski patriota, zasłużony dla Ziemi Cieszyńskiej. 5 lat później, już w pierwszy dzień agresji na Polskę, Niemcy zniszczyli pomnik bez reszty. doktor Jan Pyszko
W dniu 23 stycznia obchodziliśmy dziewięćdziesiątą trzecią rocznicę napaści "nieślubnego dziecka" Czechosłowacji na Polskę i zbrojny zabór Księstwa Cieszyńskiego.
Obecnie mówimy Zaolzie, gdzie Polacy są gorzej traktowani jak Czesi i żaden rząd polski nie upomniał się o prawa Polaków.
Kiedy Rzeczypospolita była zajęta problemami na Kresach, w dniu 23 stycznia 1919 roku na rozkaz premiera Karela Kramarza i prezydenta Tomasza Masaryka, Czesi podważając ugodę z 5 listopada 1918 zaatakowały Polski Śląsk Cieszyński.
Czesi złamali wcześniejszą umowę zawartą miedzy Radą Narodową Księstwa Cieszyńskiego — reprezentacja ludności polskiej Śląska Cieszyńskiego i rząd tymczasowy w latach 1918–1920 a Zemským Národním Výborem pro Slezsko,
Według spisu z 1910 roku na obszarze Śląska Cieszyńskiego (2.282 km2) zamieszkiwało 435 tysięcy osób, z czego 55% stanowili Polacy, 27% Czesi + Żydzi i 18% Niemcy.
Czeskie Legionary, które w jakimś sensie terminowały u bolszewików, w sile 16 tysięcy zajęły Śląsk Cieszyński.Polacy ze Śląska cieszyńskiego mogli przeciwstawić tylko pospolite ruszenie w sile 4000 żołnierzy.doktor Jan Pyszko
Dowódcą polskiego pospolitego ruszenia został pułkownik, późniejszy generał Franciszek Latnik
Zachowanie wojsk Czeskich na terenach anektowanych było swoistego rodzaju barbarzyństwem w stosunku do Polaków.
W czasie działań wojennych, zginęło kilkuset Polaków, Cieszynian z pospolitego ruszenia i kilkunastu Czechosłowaków z regularnej arami, uzbrojonej w broń pancerna, samoloty
"Dnia 23 stycznia 1919 roku około godziny 11:00 u płk. Franciszka Latinika na cieszyńskim zamku pojawiła się delegacja „oficerów koalicyjnych” (szybko okazało się, że są to przebrani w mundury koalicyjne czescy oficerowie), a jej przewodniczący ppłk. Snejdarek zażądał od dowódcy Okręgu Wojskowego w Cieszynie opuszczenia Śląska wraz z wojskiem, tzn. wycofania się za rzekę Białkę w Bielsku-Białej, która stanowi historyczną wschodnią granicę Śląska Cieszyńskiego.
Franciszek Latinik odprawił "przebierańców" z kwitkiem, ale wojna polsko-czeska, a w zasadzie brutalny najazd wojsk czeskich na tereny Rzeczypospolitej stał się faktem już kilka godzin wcześniej - wojska czeskie zaatakowały Bogumin.
Na skutek krótkowzrocznej polityki południowej władz polskich nacierającemu wrogowi dysponującemu 14 batalionami w sile 14 - 16.000 dobrze uzbrojonych żołnierzy posiadających artylerię (28 armat), 300 konnych i oddziałów technicznych. Polacy mogli na początku przeciwstawić zaledwie 11 kompanii piechoty liczących 1285 karabinów, 18 karabinów maszynowych, 4 działa i 35 szabel (do tego można dodać ok. 600 milicjantów).
Stan sił praktycznie przekreślał równorzędną walkę dlatego też płk. Latinik zdecydował się opuścić Cieszyn i wycofać się pod Skoczów gdzie w dniach 28 - 30 stycznia 1919 roku rozegrała się zacięta i kluczowa dla tej krótkiej wojny bitwa, w której wojska polskie zatrzymały natarcie Czechów, a w rezultacie doszło do zawieszenia broni.
Potem niestety było już tylko „pod górkę”, ugoda pomiędzy Dmowskim i Benesem oddająca Czechom północną część cieszyńskiego odcinka kolei koszycko-bogumińskiej, plebiscyt rozgrywający się w atmosferze czeskiego terroru wobec ludności polskiej, niekorzystna sytuacja Polski w 1920 roku w związku z wojną polsko-bolszewicką (zablokowanie przez Czechów transportów kolejowych broni z Francji do Polski), układ w Spaa, aż wreszcie dokonanie podziału Śląska Cieszyńskiego przez Radę Ambasadorów w dniu 28 lipca 1920 roku (może teraz niektórzy inaczej spojrzą na zajęcie Zaolzia w 1938 roku),
Tyle tytułem wstępu o samej wojnie i jej konsekwencjach, a teraz trochę śladów po tamtych dniach i tamtych bohaterach, obrońcach polskiej ziemi, o których Polska trochę chyba zapomniała mimo, że w chwili próby nie zawahali się i oddali za nią życie". Autor Pan Jarosław Żurek
Cmentarz Polaków poległych pod Skoczowem
Brat generała Hallera
Poniżej zdjęcia krzyża upamiętniającego miejsce śmierci kapitana (pośmiertnie mianowany majorem) Cezarego Hallera, młodszego brata słynnego generała Józefa Hallera, który zginął dnia 26 stycznia 1919 roku prowadząc swoich żołnierzy do walki przeciwko przeważającym siłom wojsk czeskich.
Czesi długo ociągali się z wydaniem zwłok i dopiero po interwencji Aliantów przekazali je stronie polskiej z zastrzeżeniem, że pogrzeb nie może się przerodzić w antyczeską manifestację ...
Nic dodać nic ująć
Zbiorowa mogiła żołnierzy polskich w Kończycach Małych
Zbiorowa mogiła ochotników polskich w Stonawie
grób ks. Franciszka Krzystka - to jemu zawdzięczamy dokumentację fotograficzną ofiar tragedii, ale to on przede wszystkim zorganizował przyodziewek dla odartych z ubrań zwłok polskich żołnierzy, to on zapisał w księgach parafialnych nazwiska poległych (tyle ile zdołał zidentyfikować) i to on zorganizował pochówek zamordowanych obrońców Śląska Cieszyńskieg
Większość fotografii, pochodzi ze zbiorow Pana Jarosława Żurka: www.eksploratorzy.com.pl
Fotografie Drastyczne,
Archiwalne zdjęcia pochodzą z książki "Stonawa pamięta" wydanej z inicjatywy i staraniem Jana Pyszko
Pomordowani Polacy przez Czechów.
Pamiętamy o Was mężni, niezwyciężeni
®